De nieuwe Wmcz

Stand van zaken
Op 21 mei 2019 nam de Eerste Kamer de nieuwe Wet medezeggenschap cliënten aan als hamerstuk (Wmcz 2018). De Wmcz 2018 gaat er nu dus echt komen. Hij vervangt de oorspronkelijke Wmcz uit 1996. Dit is goed nieuws voor LOC en veel cliëntenraden die hard gewerkt hebben om de wet zo snel mogelijk aangenomen te krijgen.

Op 26 april 2019 gaf minister Bruins de Eerste Kamer antwoord op vragen over de Wmcz 2018. Zie de antwoorden van minister Bruins op de vragen van de Eerste Kamer. Dit nadat de Tweede Kamer op 20 november 2018 het wetsvoorstel Wmcz 2018 met een ruime meerderheid aannam.

De Eerste Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bracht op dinsdag 14 mei 2019 het eindverslag uit over de Wmcz 2018. De senatoren zagen naar aanleiding van de antwoorden van 26 april geen aanleiding om het wetsvoorstel nog verder te behandelen in de Eerste Kamer. En besloten om het voorstel op 21 mei als hamerstuk te zullen afdoen. Dit besluit luidde het einde in van een lange parlementaire discussie over medezeggenschap in de zorg. En de start van een verandering in de praktijk van alledag.

Wanneer wordt de wet ingevoerd?

De invoerdatum van de nieuwe wet is nog niet helemaal duidelijk. Tijdens het debat over de wet in de Tweede Kamer was er destijds discussie over of bijvoorbeeld huisartsenpraktijken een cliëntenraad moeten hebben. En of alle zorgorganisaties met meer dan 10 zorgverleners een cliëntenraad moeten hebben. Er is toen besloten dat de uitzonderingen op de Wmcz zullen worden vastgelegd in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Pas nadat deze AMvB is vastgesteld is er meer duidelijkheid over de invoertermijn van de Wmcz.

Wat betekent dit voor cliëntenraden?

Met een handtekening van minister Bruins en de Koning zal de wet vervolgens in de Staatscourant worden gepubliceerd, inclusief een datum van inwerkingtreding. Daarna hebben zorgorganisaties zes maanden de tijd om de Wmcz 2018 samen met cliëntenraden in te regelen.

Wmcz 2018

 

De Wmcz 2018 is de opvolger van de oorspronkelijke Wmcz uit 1996. Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste wijzigingen in de Wmcz 2018 en opvallende zaken van de stemmingen in de Tweede Kamer.

Introductie instemmingsrecht

Het verzwaard adviesrecht voor cliëntenraden is vervangen door instemmingsrecht. Dit betekent dat cliëntenraden moeten instemmen met voorgenomen besluiten van zorgaanbieders, voordat zij deze kunnen uitvoeren. Het grote verschil met het verzwaard advies is dat de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden bij een geschil niet kijkt of de bestuurder in redelijkheid afwijkt. Maar of de cliëntenraad in redelijkheid niet instemt. In de adviesprocedure is niets veranderd. Wel zijn er wijzigingen in het adviesrecht. Zie op het schema (pdf) welke advies- en instemmingsrechten gelden voor cliëntenraden van instellingen waar mensen langer dan 6 maanden verblijven en alle andere cliëntenraden.

Lokaal organiseren van medezeggenschap

De Tweede Kamer heeft besloten om de positie van lokale cliëntenraden te versterken. In het oorspronkelijke wetsvoorstel hoefden zorginstellingen maar één cliëntenraad in te stellen. Dat is door de Tweede Kamer veranderd. Op alle locaties is een cliëntenraad, tenzij men dat liever niet wil. En een andere oplossing passend vindt. LOC heeft in zijn lobby veel aandacht aan dit onderwerp besteed. En is blij met deze uitkomst, omdat medezeggenschap uiteindelijk bij mensen op lokaal niveau begint.

Geen directe inspraak voor mensen met zorg zonder verblijf

Tijdens de wetsbehandeling was veel discussie over de vraag wanneer een zorgorganisatie een cliëntenraad moet instellen. Minister Bruins had voor een grens 10 zorgmedewerkers gekozen. Maar dat viel niet bij iedere partij – en belangenorganisatie – in goede aarde. Daarom heeft de Kamer ervoor gekozen om voor sommige vormen van zorg een grens van 25 zorgmedewerkers aan te houden.

Geen vergoeding juridische ondersteuning
Ieder nieuw wetsvoorstel moet lastenvermindering met zich meebrengen. Daarom had de minister voorgesteld om cliëntenraden niet meer de mogelijkheid te geven om juridische ondersteuning in te huren, als zij een geschil voorleggen bij de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden. De meerderheid van de Kamer is hierin meegegaan. Maar het CDA heeft aan de minister gevraagd om de vinger aan de pols te houden. Zij wil niet dat zorgorganisaties wel gebruikmaken van juristen en dat cliëntenraden hiervan onthouden worden. Dat zou een ongelijk speelveld creëren. Minister Bruins heeft in reactie op vragen van de Eerste Kamer dit genuanceerd. Zie dit bericht.

Verschillende rechten voor verschillende cliëntenraden
Met deze wets krijgen cliëntenraden verschillende rechten. Cliëntenraden in de verblijfszorg, zoals verpleeghuizen krijgen de meeste rechten. Cliëntenraden in de 24-uurszorg, zoals psychiatrische ziekenhuizen iets minder rechten en de cliëntenraden in alle andere zorginstellingen de minste rechten. Die scheiding is onwenselijk. Waarom zou een cliëntenraad van een verpleeghuis wel over de huisvesting kunnen adviseren en de cliëntenraad van een hospice niet. Daarom zal LOC in de model medezeggenschapsregeling uitgaan van gelijke rechten voor alle cliëntenraden. De Wmcz 2018 is een minimumregeling. Men kan altijd meer afspreken.

Hoe helpt LOC cliëntenraden?

LOC heeft een nieuw handboek Basisinformatie medezeggenschap Wmcz 2018 gemaakt. LOC maakt ook allerlei voorbeeld-reglementen voor cliëntenraden. LOC geeft voor cliëntenraden gratis cursussen over werken met de nieuwe wet. En het is mogelijk een cursus op maat te krijgen. Neem daarvoor contact op met de vraagbaak: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 030 284 32 00.

LOC blijft pleiten voor een snelle invoering van de Wmcz 2018.

Bron: https://loc.nl/nieuwe-wmcz 

Pin It

training verwanten en vrienden

Het lijkt moeilijk om het netwerk rondom uw verwant of vriend, de zorgbehoevende, in kaart te brengen, maar dat is het niet.

Lees meer

Thema-bijeenkomst

Een door u georganiseerde thema-bijeenkomst kunnen wij inhoudelijk verzorgen. 

Lees meer

bijeenkomst voor cliëntenraden

Bij deze introductiebijeenkomst wordt geschetst wat een netwerk rondom een zorgbehoevende inhoudt en wat daar bij komt kijken.

Lees meer

training voor professionals

Professionals hebben of krijgen te maken met het netwerk dat iemand rondom de zorgbehoevende heeft gevormd of wil creëren.

Lees meer